Dit interview met de oprichter van Acceleratio is voor het eerst gepubliceerd op de website Coca Cola Nederland op 30 mei 2016.
De ontwikkelingen in de duurzame economie gaan snel. Auto’s op elektriciteit of waterstof, zelf energie opwekken en nieuwe kunststoffen maken van ingezameld plastic. En frisdranken? Volgens duurzaamheidsgoeroe Freek van Eijk is Coca-Cola goed bezig. Hij noemt onze ‘tweedehands’ en biobased PET-fles, de PlantBottle, een goed initiatief. Maar waarschuwt tevens om niet achterover te leunen.
Freek van Eijk is een expert op het gebied van de circulaire economie: een economie die geen grondstoffen óp maakt, maar zolang mogelijk de waarde ervan laat terugkomen door hergebruik en recycling. Hij schreef er meerdere boeken over (o.a. ‘Ketens van duurzaamheid’), is spreker op congressen en adviseert bedrijven. “Duurzaamheid is geen hobby meer. Maar er is een complete verandering van het economisch systeem voor nodig. Ik vergelijk de circulaire economie weleens met de industriële revolutie. Er gaan wereldwijd zeker één tot twee generaties overheen voordat die nieuwe economie aanslaat. Maar áls het eenmaal schaalgrootte heeft, gaat het hard! Kijk bijvoorbeeld naar het succes van Airbnb en Uber.”
Leiderschapsrol
Vraag aan de expert: hoe doen ‘we’ het bij Coca-Cola? Freek: “Op wereldschaal gezien is het bedrijf mijns inziens goed bezig. Coca-Cola opereert ook in landen met belabberde milieuwetgeving, slechte scholing en sociale ongelijkheid. Toch stelt Coca-Cola proactief doelen over de hele breedte: water, energieverbruik, verpakkingen, gezonder assortiment en gelijke rechten voor vrouwen. Maar op Nederlandse schaal zijn we alweer veel verder met duurzaamheid. Hier verwachten we van Coca-Cola een leiderschapsrol: het bedrijf kan een hele branche op sleeptouw nemen. Dat is een tweestrijd: je maakt altijd keuzes die voor Nederland nooit ver genoeg gaan, terwijl je internationaal vér voor de markt uitloopt.”
Verantwoordelijkheid
Die ambitie ziet hij ook bij Coca-Cola in Nederland terug. Freek vertelt. “Nederland heeft het modernste verpakkingenakkoord van Europa. Daar heeft Coca-Cola een belangrijke rol bij gespeeld. Die verantwoordelijkheid neemt het bedrijf ook met gerecycled en plantaardig materiaal in PET-flessen. Het is goed om die met meerdere partners te ontwikkelen. Zo creëer je automatisch een platform voor een verdere uitrol. Natuurlijk, niet elk initiatief lukt. Maar dat hoort bij pionieren.”
Adel verplicht
Maar toch: tevreden achterover leunen kán niet in de ‘Eeuw van Duurzaamheid’. Coca-Cola is sterk afhankelijk van de consumentenmarkt en onze planeet heeft nogal wat uitdagingen die consumentengedrag rechtstreeks beïnvloeden. De verantwoordelijkheid moet verder gaan dan duurzaamheid en onderdeel zijn van het business model: dat is de kracht van de circulaire economie. Freek: “Blijf de dialoog aangaan over gevoelige onderwerpen als suiker en zwerfafval. En durf je als bedrijf harde targets in de nabije toekomst te verbinden aan de roll-out van de PlantBottle.” Zijn er niet nog andere stromen waar we kunnen verbeteren, zoals aluminium? “Coca-Cola heeft heel grote stappen gezet, maar ‘adel verplicht’: het bedrijf mag nooit tevreden zijn.”